Συνέντευξη Χάρη Δούκα, Δημάρχου Αθηναίων στην εφημερίδα «Η Ναυτεμπορική» και τον δημοσιογράφο Μιχάλη Ψύλο
Κύριε δήμαρχε, ευχαριστούμε πολύ για τη συνέντευξή σας στη «Ναυτεμπορική». Αναλάβατε τα ηνία της πρωτεύουσας της χώρας πριν από έναν μήνα και ήδη σας άκουσα να λέτε ότι έχετε βρεθεί αντιμέτωπος «με ένα βουνό προβλημάτων». Επιγραμματικά, τι περιλαμβάνει αυτό το «βουνό»;
«Το βουνό, πρώτα απ’ όλα, περιλαμβάνει ανάβαση, επιμονή και σωστό προγραμματισμό. Θα ήθελα όμως να τονίσω πως οι πολίτες της Αθήνας δεν με εξέλεξαν για να περιγράφω τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν αλλά για να δίνω λύσεις και αυτός είναι ο στόχος μου από την πρώτη μέρα που ανέλαβα τα καθήκοντά μου.
Για να αντιμετωπίσουμε αυτό το “βουνό” προβλημάτων, έχουμε ήδη ξεκινήσει να εφαρμόζουμε ένα συγκεκριμένο σχέδιο δράσης με βάση και τις προεκλογικές μας δεσμεύσεις. Η ασφάλεια, η καθαριότητα, η προσβασιμότητα, το πράσινο και η διαφάνεια είναι στο επίκεντρο των προσπαθειών μας. Ταυτόχρονα έχω εντείνει την καθημερινή επικοινωνία με τους δημότες, ώστε να κατανοούμε καλύτερα τις ανάγκες τους και να ανταποκρινόμαστε με συγκεκριμένες πρωτοβουλίες».
Κύριε δήμαρχε, έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε 84 πόλεις κατέγραψε ότι οι Αθηναίοι είναι οι λιγότερο ικανοποιημένοι από την πόλη τους. Πώς θα αντιστρέψετε αυτή την εικόνα;
«Είμαι κι εγώ ένας από τους Αθηναίους που νιώθουν πως μας αξίζει μια καλύτερη πόλη. Δεν σκοπεύω όμως να είμαι παρατηρητής μιας αναπότρεπτης πορείας παρακμής. Κατανοώ πλήρως ότι οι προκλήσεις είναι πολλές και η διαδρομή είναι ανηφορική. Ωστόσο, με τη συνεχή επικοινωνία και συμμετοχή των πολιτών, τη συνεργασία με όλους τους φορείς και την αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων, πιστεύω ότι μπορούμε να καταφέρουμε πολλά και κυρίως να ανεβάσουμε τον πήχη των προσδοκιών μας.
Η επιτυχία σε αυτή την προσπάθεια δεν θα είναι αποτέλεσμα μόνο της δικής μου δράσης ως δήμαρχος, αλλά της συλλογικής προσπάθειας όλων των κατοίκων της Αθήνας. Οι πολίτες αποτελούν την ψυχή αυτής της πόλης, και μέσω της συνεργασίας και της αλληλεγγύης μπορούμε να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες και να οικοδομήσουμε μια πιο ανθεκτική, ανθρώπινη και δημιουργική πόλη».
Σας άκουσα να λέτε πως ξυπνάτε και κοιμάστε με το πώς θα λύσετε τα προβλήματα στις γειτονιές. Ποιες είναι οι άμεσες προτεραιότητες; Έχετε κάποιο χρονοδιάγραμμα; Τις πρώτες 100 ημέρες, για παράδειγμα, θα δουν οι Αθηναίοι κάποιες αλλαγές; Η κατάσταση πολλών σχολείων είναι δραματική.
«Έχω πει πολλές φορές πως ένας από τους λόγους που με οδήγησαν να θέσω υποψηφιότητα για δήμαρχος είναι για να καταρρίψουμε την εδραιωμένη πεποίθηση ότι τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει σε αυτή την πόλη.
Από τον πρώτο κιόλας μήνα της θητείας μας, η καθαρή και ασφαλής πόλη, όπως και η αναβάθμιση των σχολικών υποδομών, είναι ζητήματα που αποτελούν επείγουσα προτεραιότητα.
Είναι απαράδεκτο μικρά παιδιά να διδάσκονται σε χώρους που δεν είναι απλώς ακατάλληλοι, αλλά ακόμα και επικίνδυνοι για τη σωματική τους ακεραιότητα. Έχουμε ήδη ξεκινήσει μια εκτενή καταγραφή των προβλημάτων και προχωράμε σε παρεμβάσεις όπου είναι εφικτό. Δυστυχώς, οι κρατικές χρηματοδοτήσεις δεν επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες σε αυτόν τον τομέα. Σύντομα θα απευθύνουμε ανοιχτό κάλεσμα προς μεγάλες εταιρείες να συμμετάσχουν και να συνεισφέρουν στο εγχείρημα αυτό.
Όσον αφορά την καθαριότητα, βρισκόμαστε στη διαδικασία επανασχεδιασμού των δρομολογίων αποκομιδής απορριμμάτων, ενώ παράλληλα προχωράμε στην υλοποίηση ενός πιλοτικού προγράμματος ανακύκλωσης σε περιοχές με έντονη δραστηριότητα εστίασης και ξενοδοχειακών υπηρεσιών. Επιπρόσθετα, σύντομα θα λειτουργήσει ο νέος σταθμός μεταφόρτωσης απορριμμάτων, ο οποίος θα επιτρέψει την πιο αποτελεσματική δρομολόγηση των απορριμματοφόρων.
Είναι επίσης χαρακτηριστικό πως ο δήμος της Αθήνας έχει από τα μικρότερα ποσοστά ανακύκλωσης (περίπου 7%) και από τα υψηλότερα δημοτικά τέλη στους δήμους της Αττικής. Μόνο η επέκταση του καφέ κάδου για τα οργανικά απορρίμματα σε όλη την πόλη, θα οδηγήσει σε εξοικονόμηση 2,5 εκατ. ευρώ τον χρόνο, χρήματα τα οποία θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν, για παράδειγμα, στη μείωση των δημοτικών τελών.
Την ίδια ώρα είναι σε εξέλιξη ο έλεγχος όλων των παιδικών χαρών για να πιστοποιηθεί η καταλληλόλητά τους. Ήδη έχουμε εντοπίσει 13 παιδικές χαρές με ζημιές και ελλείψεις και ξεκίνησαν τα έργα επισκευής τους».
Κύριε δήμαρχε, σας άκουσα να λέτε προεκλογικά ότι «η Αθήνα δεν πρέπει να γίνει ένα απέραντο mall». Τι σημαίνει αυτό;
«Στην Αθήνα υπάρχει τρομερό πρόβλημα με τη στέγη. Νέα ζευγάρια δεν μπορούν να βρουν χώρο να ζήσουν. Tο Airbnb καθιστά επίσης πολύ ακριβά τα ενοίκια…
Αυτό που μπορώ να πω με βεβαιότητα είναι ότι η νέα δημοτική αρχή δεν θα κάνει τα στραβά μάτια σε αυτή την πρωτοφανή στεγαστική κρίση, μια πολύπλοκη πρόκληση που απαιτεί συνεργασία, καινοτομία και δέσμευση όλων των αρμόδιων φορέων.
Από τη μεριά μας θα αξιοποιήσουμε κάθε μέσο που έχουμε στη διάθεσή μας και θέλουμε να συνεργαστούμε με την πολιτεία για την απαραίτητη υλοποίηση των υπαρχόντων στεγαστικών προγραμμάτων.
Ταυτόχρονα, δουλεύουμε ώστε να δημιουργηθεί μία ολοκληρωμένη και αξιόπιστη βάση δεδομένων με την καταγραφή του διαθέσιμου προς αξιοποίηση κτιριακού αποθέματος και να βρεθούν οι απαραίτητοι πόροι, ώστε να προχωρήσει άμεσα η ανακαίνιση των κατοικιών, οι οποίες θα διατεθούν στη συνέχεια, με χαμηλό ενοίκιο, για τη στέγαση ευάλωτων οικογενειών, νέων ζευγαριών, αλλά και ηλικιωμένων.
Επιπρόσθετα, επιδιώκουμε τη συνεργασία με τις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης, έτσι ώστε σε συνάρτηση με τις απαραίτητες μελέτες φέρουσας ικανότητας, οι τουριστικές ροές να διασπείρονται σε όλη την έκταση του δήμου και να μην επιβαρύνουν υπέρμετρα συγκεκριμένες περιοχές».
Ο «Μεγάλος Περίπατος» κατέληξε να είναι μια μικρή πεζοδρόμηση. Σας αρκεί αυτό;
«Κύριε Ψύλο, ο “Μεγάλος Περίπατος” αποδείχθηκε ένα πολύ δύσβατο μονοπάτι. Μια πολυετής ταλαιπωρία για την πόλη, τους κατοίκους και τους επισκέπτες της. Έχω ήδη δώσει εντολή στον εργολάβο να τελειώσει άμεσα το τελευταίο κομμάτι που απομένει.
Η δική μου προσέγγιση, όπως αποτυπώνεται και στο πρόγραμμά μας, είναι οι ζωντανές και ασφαλείς γειτονιές, όχι η εργολαβία της βιτρίνας.
Η Αθήνα είναι το σπίτι μας και πρέπει να ενισχύσουμε τα θεμέλια, οι βεράντες μπορούν να περιμένουν. Από εδώ και μπρος τα μεγάλα έργα θα υλοποιούνται με επαρκή σχεδιασμό, μελέτη και ωριμότητα, έχοντας όμως ως προτεραιότητα τις γειτονιές και την ευημερία των πολιτών».
Κύριε δήμαρχε, ακούμε συνεχώς παράπονα για την ασφάλεια των πολιτών. Για περιοχές και γειτονιές που δύσκολα κυκλοφορείς τη νύχτα…
«Η προσέγγισή μας για την ασφάλεια και τους δημόσιους χώρους βασίζεται σε τρία βασικά στοιχεία: φωτισμός, καθαριότητα και ζωντάνια. Στόχος μας είναι να διασφαλίσουμε ότι καμία γειτονιά δεν θα είναι παραμελημένη ή σκοτεινή και ότι θα είναι ελκυστικές και προσβάσιμες για όλους. Δουλεύουμε ήδη για τη βελτίωση του φωτισμού, ενώ η ενίσχυση της Δημοτικής Αστυνομίας είναι εν εξελίξει και στόχος μας είναι να διπλασιάσουμε άμεσα τους περίπου 200 αστυνομικούς που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στον δρόμο και τις γειτονιές της πόλης. Οι πολίτες της Αθήνας θα δουν σύντομα αισθητές αλλαγές στον τομέα της ασφάλειας».
Κύριε Δούκα, αμέσως μετά την εκλογή σας έχετε έρθει σε αντιπαράθεση με την κυβέρνηση για διάφορα ζητήματα. Η υπόθεση της «Ανάπλαση Αθήνας Α.Ε.» είναι ένα από αυτά. Είπατε μάλιστα πως θα συγκρουστείτε, εάν αισθανθείτε ότι «δημιουργούνται προβλήματα στους κατοίκους της πόλης μου». Δηλαδή;
«Οι δημότες της Αθήνας, στις πρόσφατες εκλογές, ψήφισαν για δήμαρχο, όχι για διαχειριστή πολυκατοικίας που θα μοιράζει κάτω από την πόρτα τα κοινόχρηστα. Από εκεί και πέρα, η μόνη σύγκρουση που έχω είναι με τα προβλήματα της πόλης και έχω τονίσει με κάθε δυνατό τρόπο πως επιζητώ τον διάλογο και τη συνεργασία. Το μόνο, δηλαδή, τρόπο παραγωγής ουσιαστικού πολιτικού αποτελέσματος.\
Είμαι απόλυτα αφοσιωμένος στην υπεράσπιση και την ενίσχυση της τοπικής αυτοδιοίκησης. Η Αθήνα θα γίνει μία πόλη όπου κάθε πολίτης αισθάνεται ενεργός συμμέτοχος στη διαμόρφωση της καθημερινότητάς του».
Εκτός από δήμαρχος, είστε επίσης και καθηγητής Ενεργειακής Πολιτικής στο ΕΜΠ. Στο πρόγραμμά σας μιλάτε για ένα γραφείο καταπολέμησης της «ενεργειακής φτώχειας». Ποιος είναι ο στόχος;
«Κύριε Ψύλο, οι προγραμματικές μας δεσμεύσεις δεν ήταν προεκλογικές υποσχέσεις. Παρά τα εμπόδια, που προϋπήρχαν ή παραδόξως εμφανίζονται, συνεχίζουμε απερίσπαστοι στον προγραμματικό σχεδιασμό μας. Η ίδρυση και λειτουργία του Γραφείου Αντιμετώπισης της Ενεργειακής Φτώχειας αποτελεί ήδη από την προηγούμενη εβδομάδα απόφαση του δημοτικού συμβουλίου. Το Γραφείο Αντιμετώπισης της Ενεργειακής Φτώχειας έχει ως στόχο τη δημιουργία ενός αποτελεσματικού μηχανισμού εντοπισμού, ενημέρωσης και αναζήτησης τρόπων για την πρακτική υποστήριξη των ενεργειακά ευάλωτων νοικοκυριών. Πρόκειται για το πρώτο βήμα ενός σχεδιασμού ολιστικής αντιμετώπισης της ενεργειακής φτώχειας, των κοινωνικών ανισοτήτων και της κλιματικής κρίσης. Σύντομα θα ακολουθήσουν και άλλες δράσεις, όπως η ίδρυση ενεργειακής κοινότητας και η βέλτιστη αξιοποίηση της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, προς όφελος των ασθενέστερων συμπολιτών μας».
Όπως είπατε, η Αθήνα πρέπει να γίνει πράσινη πόλη. Έχετε δεσμευτεί για τη φύτευση κάθε χρόνο 5.000 νέων δέντρων. Πότε θα ξεκινήσετε και από πού;
«Το πράσινο κοινωνικό συμβόλαιο που συνυπογράψαμε με τους πολίτες της Αθήνας έχει ενεργοποιηθεί. Στις πρώτες 30 ημέρες της θητείας μας, έχουμε ήδη φυτέψει πάνω από 300 δένδρα και συμμετείχα προσωπικά σε δύο δενδροφυτεύεις, στο Άλσος Ιλισίων και στο Άλσος Θησείου. Ταυτόχρονα, έχουμε ήδη παραδώσει στην Ανάπλαση Α.Ε. 1.500 πλήρως χαρτογραφημένα σημεία, για τη φύτευση ισάριθμων δένδρων. Οι δενδροφυτεύσεις αυτές ξεκινούν τις επόμενες βδομάδες.
Εδώ είναι σημαντικό να τονίσουμε πως στο επόμενο δημοτικό συμβούλιο ψηφίζεται ο Κανονισμός Πρασίνου, με αυστηρές προδιαγραφές για την προστασία του πρασίνου, ενώ για πρώτη φορά ο κανονισμός υιοθετεί πολύ συγκεκριμένο και αυστηρό πρωτόκολλο για τις δενδροφυτεύσεις».
Κύριε δήμαρχε, δηλώσατε την υποψηφιότητά σας για πρόεδρος της ΚΕΔΕ. Ποιος είναι ο στόχος; Και πόσο εφικτή είναι η προεδρία σας στην ΚΕΔΕ;
«Τοπική αυτοδιοίκηση σημαίνει πολιτική της καθημερινότητας. Αν υπάρχει ένα συμπέρασμα το οποίο μπορούμε να εξαγάγουμε μετά βεβαιότητας τα τελευταία χρόνια της τραυματικής οικονομικής, υγειονομικής, στεγαστικής και κλιματικής κρίσης, είναι πως η ενδυνάμωση της τοπικής αυτοδιοίκησης είναι ο πλέον καθοριστικός παράγοντας διασφάλισης της πολιτικής προστασίας και κοινωνικής συνοχής.
Η τάση σε ευρωπαϊκό επίπεδο για ενδυνάμωση της τοπικής αυτοδιοίκησης αντανακλά την πεποίθηση ότι η δημοκρατία λειτουργεί καλύτερα όταν οι αποφάσεις λαμβάνονται όσο το δυνατόν πιο κοντά στους πολίτες.
Την ίδια ώρα, στην Ελλάδα, παρατηρείται μια ανησυχητική οπισθοδρόμηση με αφαίρεση αρμοδιοτήτων από τους δήμους. Από τη στιγμή που ανακοίνωσα την υποψηφιότητά μου για την προεδρία της ΚΕΔΕ, συνομιλώ καθημερινά με δημάρχους από κάθε γωνιά της Ελλάδας και είναι ξεκάθαρο ότι μοιραζόμαστε κοινές ανησυχίες και προβληματισμούς.
Βασική μας επιδίωξη είναι η δημιουργία ενός νέου αυτοδιοικητικού ρεύματος, το οποίο θα είναι απελευθερωμένο από τις στενές κομματικές προσεγγίσεις και θα αντανακλά την πολυφωνία και την ποικιλομορφία των απόψεων.
Το δίλημμα που τίθεται για την ΚΕΔΕ είναι σαφές: Θα παραμείνει απλός παρατηρητής των δυσμενών εξελίξεων για τους δήμους ή θα διεκδικήσει τα απαραίτητα εργαλεία για να διαχειριστούμε αποτελεσματικά τις σύγχρονες προκλήσεις;
Ο νέος πρόεδρος της ΚΕΔΕ δεν θα πρέπει να περιορίζεται στην εξαργύρωση κομματικών εξυπηρετήσεων, αλλά να ενώνει όλους τους αιρετούς στην κοινή προσπάθεια να παρέχουμε λύσεις στα προβλήματα των τοπικών κοινοτήτων.
Η ΚΕΔΕ πρέπει να αποτελέσει έναν ισχυρό φορέα που εκπροσωπεί τις απόψεις και τα συμφέροντα των δήμων, όχι τον “φτωχό συγγενή” του κεντρικού κράτους».