Συνέντευξη του Δημάρχου Αθηναίων κ. Χάρη Δούκα και στην εφημερίδα “Ελεύθερος Τύπος” και τη δημοσιογράφο ΓιούληΤσακάλου
1.Υπάρχει το περιθώριο του χρόνου του Δημάρχου Αθηναίων, στους σύνθετους καιρούς που ζούμε, να δραπετεύει στον κόσμο ενός βιβλίου;
Η ανάγνωση ενός βιβλίου είναι μια εξαιρετική ευκαιρία για να εμβαθύνουμε τη σκέψη, να εμπλουτίσουμε την κατανόησή μας για τον κόσμο και να εμπνευστούμε. Η σχέση μου με το βιβλίο είναι διαρκής, από όποια θέση και αν βρίσκομαι, παρά τους πλέον ασφυκτικούς περιορισμούς του χρόνου. Τώρα, ως δήμαρχος, οφείλω να ομολογήσω πως επικεντρώνομαι κυρίως σε κείμενα που έχουν σχέση με την Αθήνα, την ιστορία της, τη λαογραφία και την αναβάθμιση της ζωής στην πόλη. Ειδικότερα, διαβάζω με ιδιαίτερο ενδιαφέρον κείμενα Αθηναιογράφων της παλιάς εποχής, αλλά και της σημερινής πραγματικότητας. Από τον Δ. Καμπούρογλου και τον Μ.Μητσάκη μέχρι τους νεότερους όπως οι: Χ. Χωμενίδης, Α. Σταμάτης, Α. Σκουμπουρδή (νυν εντεταλμένη Δημοτική Σύμβουλος Αθηναίων), Ν. Βατόπουλος, με τον οποίο πρόσφατα περπατήσαμε μαζί στην εμβληματική αγορά της Κυψέλης.
Με ακολουθεί διαρκώς αυτό που έχει γράψει ο Βραζιλιάνος παιδαγωγός, Πάουλο Φρέιρε: «Διαβάζοντας τα βιβλία, διαβάζουμε τον κόσμο και τη ζωή. Η ίδια η ζωή γίνεται ένα κείμενο, που διαβάζουμε για να καταλάβουμε τί μπορούμε να βελτιώσουμε». Έτσι και εγώ διαβάζω τα κείμενα ζωής της Αθήνας, συνομιλώντας στους δρόμους, σε πλατείες και σε γειτονιές, γράφοντας μαζί με τους πολίτες νέες σελίδες στο βιβλίο της Αθήνας. Αυτό το βιβλίο ζωής θέτει ερωτήματα και αναζητά απαντήσεις για το ποιοι είμαστε και που μπορούμε να φτάσουμε. Για τη βιωσιμότητα και την αναβάθμιση της ζωής. Για την υποστήριξη που οφείλουμε στους κοινωνικά αποκλεισμένους και τη μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων.
2.Τι είδους βιβλία επιλέγετε να διαβάζετε; Σας επηρεάζει ηιδιότητα του καθηγητή του Μετσόβιου Πολυτεχνείου; Έχετε αγαπημένο συγγραφέα;
Όπως είναι φυσικό, η ακαδημαϊκή μου ιδιότητα απορρόφησε ένα μεγάλο μέρος της αναγνωστικής μου ενέργειας. Το αντικείμενο της ειδικότητάς μου σχετικά με το σχεδιασμό των πόλεων, την κλιματική αλλαγή και τις ενεργειακές μεταβολές, έχει έντονο κοινωνικό-ανθρωπιστικό υπόβαθρο. Αυτή η διασύνδεση είναι που άνοιξε τους ορίζοντες, ώστε να διευρύνω την αναγνωστική μου εμβέλεια σε βιβλία μου μιλούν για τις ανθρώπινες-κοινωνικές σχέσεις, ιδιαίτερα σε συνθήκες ανέχειας και προκλητικών ανισοτήτων.
Εκεί αναπτύχθηκε μια δυνατή σχέση με πολλά είδη κειμένων, πέρα από την επαγγελματική χρήση. Ανακάλυψα την απόλαυση του βιβλίου από τη λογοτεχνική γραφή μέχρι το δοκίμιο. Κειμενικά είδη που με ακολουθούν πάντα, ακόμα και σε περιόδους πιεσμένου χρόνου, σε κάποιο ταξίδι, σε χώρους αναμονής, σε στιγμές χαλάρωσης, όταν ανοίγω ένα βιβλίο που με περιμένει υπομονετικά να το αγκαλιάσω στα χέρια μου.(Όπως μου συμβαίνει την περίοδο αυτή με το πιο πρόσφατο βιβλίο του Αντιδημάρχου Αθηναίων, Θανάση Χειμωνά, το «Τρότζαν»).
3.Ποιος ήταν εκείνος από το περιβάλλον σας που σας μύησε στην αγάπη για τα βιβλία;
Θυμάμαι τον εαυτό μου, ανάμεσα σε στοίβες βιβλίων που απλώνονταν σε κάθε σημείο του σπιτιού. Το οικογενειακό μου περιβάλλον ήταν έντονα βιβλιοφιλικό και με επηρέασε θετικά ως προς την ανάγνωση και τη μελέτη. Ίσως διότι γίνονταν διάφορες συζητήσεις για βιβλία, συγγραφείς και ιδέες, οι οποίες συνεχίστηκαν μετά ομαλά και στο σχολείο, καθώς και στις μετέπειτα σπουδές και στην ακαδημαϊκή μου διαδρομή. Εδώ πρέπει να σημειώσω πως κομβικό ρόλο στην ιδιότητα μου ως αναγνώστη έπαιξε η μετάβασή μου στην άλλη πλευρά, δηλαδή σε αυτή του συγγραφέα και του αρθρογράφου. Με τα επιστημονικά βιβλία που έχω εκδώσει βρήκα μια πιο ολοκληρωμένη διασύνδεση μεταξύ ανάγνωσης και γραφής. Το ένα τροφοδοτεί το άλλο.
4.Ποιο ήταν το πρότυπο σας στη ζωή;
Το πρότυπό μου ήταν και είναι να μη υποτάσσομαι σε πρότυπα που στενεύουν την οπτική μου για τη ζωή, αλλά να προσπαθώ να ανοίγω το δικό μου δρόμο που συναντιέται συλλογικά με τον δρόμο πολλών άλλων. Η διαδρομή μου με έχειδιδάξει να δέχομαι επιρροές, να αλληλεπιδρώ, να είμαι ανοικτός σε κριτικές και αμφισβητήσεις, να επιδιώκω διάλογο και συγκλίσεις. Αυτό δεν είναι άλλωστε που μπορούμε να αποκομίσουμε διαβάζοντας τα βιβλία που επιλέγουμε; Τα βιβλία είμαστε εμείς.
5.Διαβάζετε ψηφιακά βιβλία;
Η διαχρονική σχέση που έχω αναπτύξει με το βιβλίο δεν σημαίνει ότι δεν αξιοποιώ τη μεγαλύτερη δυνατή χρήση της τεχνολογίας. Όσο και αν είμαστε συνδεδεμένοι με τη χρήση του «έντυπου λόγου», δεν πρέπει να ξεχνάμε τις δυνατότητες (και τους κινδύνους) της ψηφιακής επανάστασης. Εξάλλου το έντυπο δεν χάνει την αξία του στον ψηφιακό κόσμο, αλλά αντίθετα διευρύνεται ο ρόλος του ώστε να συνδέεται οργανικά με το εικονικό, το προφορικό, το χωρικό. Μετασχηματίζεται και το ίδιο το έντυπο προς καλύτερες πολυτροπικές μορφές έκφρασης.
Σημασία έχει να αποκτά κανείς τα εφόδια και τις δεξιότητες που του επιτρέπουν να πλοηγείται, σε διαφορετικούς χώρους και χρόνους ζωής και με εναλλακτικά μέσα κάθε φορά.
- Στην εποχή όπου κυριαρχεί ο φόβος, ο διχασμός, ηαμάθεια ο φανατισμός και η παραπληροφόρηση τα βιβλίαέχουν τη δύναμη να βοηθήσουν! Ο Δήμαρχος Αθηναίων μέσα από τα νέα του καθήκοντα μήπως έχει εντάξει ιδέες για την βοήθεια αυτού του βαλλόμενου χώρου;
Πρόσφατα βίωσα μια κατάσταση που με στενοχώρησε πολύ, όταν και κλάπηκαν από το Παλαιοβιβλιοπωλείο των αστέγων χιλιάδες βιβλία. Ήταν μια πράξη αναλγησίας, σαν στέρηση πνευματικής τροφής εξίσου αναγκαίας με τη φυσική διαβίωση. Πήγα επί τόπου και δεσμεύθηκα δημοσίως ότι θα διερευνηθούν όλες οι δυνατότητες μετεγκατάστασης και ανάπτυξης πλατφόρμας ηλεκτρονικής πώλησης. Εννοείται ότι στο πλαίσιο των δημοτικών πολιτιστικών δράσεων, έχουν αναμφισβήτητα θέση, σε συνεργασία με λέσχες φιλίας, τοπικούς συλλόγους, σχολεία κ.ά., γεγονότα όπως παρουσιάσεις συγγραφέων, αναγνώσεις βιβλίων, καλλιέργεια φιλαναγνωσίας και φυσικά θα στηρίξουμε και θα ενισχύσουμε τις δημοτικές βιβλιοθήκες.
- Οι χώροι για εκδηλώσεις συγγραφέων έχουν γίνει δυσεύρετοι στις μέρες μας και αν υπάρξουν ο κάθε συγγραφέας πρέπει να καταθέσει μια περιουσία. Να ελπίζουμε στην βοήθειά σας;
Ένας από τους στόχους που έχουμε βάλει στον Δήμο Αθηναίων είναι και η ανάδειξη της πολιτιστικής δημιουργίας σε κάθε μορφή. Μιλάμε για μια μητρόπολη του πολιτισμού που μπορεί και πρέπει να δίνει βήμα σε κάθε προσωπική ή κοινωνική δημιουργική έκφραση. Ιδιαίτερα στους νέους συγγραφείς και καλλιτέχνες. Ως δημοτική αρχή κρίνουμε ως απολύτως σημαντικό το να επενδύσουμε στο ανθρώπινο κεφάλαιο αλλά και να διαθέσουμε χώρους και πόρους για πολιτιστικές δράσεις σε όλες τις γειτονιές.
Και τέλος
-κ. Δούκα, Θα καταφέρουμε να κυκλοφορούμε επιτέλους στοκέντρο της Αθήνας με ασφάλεια; Κατανοούμε το βάρος πουκαλείται να σηκώσει ο εκάστοτε Δήμαρχος αλλά ως πολίτεςέχουμε και μείς τις ανησυχίες μας!Σας ευχόμαστε καλή αρχή, καλή δύναμη, να είστε καλά και ναπραγματοποιήστε ότι καλύτερο για την Αθήνα μας!
Η νέα δημοτική αρχή έχει θέσει ως βασική της προτεραιότητα το θέμα της ασφάλειας. Μαζί με την αύξηση της επιτήρησης, του επαρκούς φωτισμού και άλλων μέτρων αποτροπής της ανομίας, ας λάβουμε υπόψη μας ότι η πολιτιστική και μορφωτική ανάπτυξη της πόλης μέσω σχετικών πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων, αποτελεί μια σοβαρή διάσταση για την ασφάλεια των πολιτών, με εγγύηση φυσικά δικαιωμάτων και ελευθεριών. Η προσέγγισή μας για την ασφάλεια και τους δημόσιους χώρους βασίζεται σε τρία βασικά στοιχεία: φωτισμός, καθαριότητα και ζωντάνια.
Βιβλία:
α. Χάρης Δούκας, Ιωάννης Ψαρράς, «Μοντέλα αποφάσεων πολιτικής σε ενεργειακά και περιβαλλοντικά συστήματα», (εκδ. Συμμετρία, 2004)
β. Haris( Doukas, Alexandros Flamos, «Understanding risks and uncertainties in energy and climate policy», (Springer Open, 2018)
γ. Χάρης Δούκας, Αλέξανδρος Νίκας, Ιωάννης Ψαρράς, «ΠολυκριτήριαΜοντέλα Αποφάσεων σε Ενεργειακά και Περιβαλλοντικά Συστήματα», (εκδ. Συμμετρία, 2020, 2η έκδοση)
δ. Haris Doukas, ElissaiosSarmas, PanosXidonas, «Multictiteria Portfolio Construction with Python», (Springer 2020)
- Δημοσιεύσεις
Πάνω από 200 δημοσιεύσεις σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά. Εκτεταμένη αρθρογραφία στον ελληνικό τύπο και σε κοινωνικά δίκτυα