Τις μέρες γύρω από τον Δεκαπενταύγουστο η Αθήνα μετατρέπεται σε μια, σχεδόν, ήσυχη πόλη. Κάτι σαν «τα ήσυχα βράδια» που έγραφε το 1985 η Μαριανίνα Κριεζή και τραγουδούσε η Αρλέτα. Μπορείς να ακούσεις τα τζιτζίκια στα δέντρα των γειτονιών και να ηρεμήσεις απολαμβάνοντας το ελληνικό καλοκαίρι. Όμως αυτή, δυστυχώς, είναι μια εικόνα πλασματική και βραχύβια. Σε λίγες μέρες επανέρχεσαι στην πραγματικότητα. Και αυτή η πραγματικότητα λέει πως η Αθήνα συγκαταλέγεται στις πιο θορυβώδεις πρωτεύουσες της Ευρώπης.
Σε ποια ακριβώς θέση βρίσκεται η Αθήνα όσον αφορά στον θόρυβο, κανείς δεν γνωρίζει. Και αυτό ενώ η ευρωπαϊκή νομοθεσία επιτάσσει να γίνεται χαρτογράφηση των επιπέδων θορύβου στις μεγάλες πόλεις κάθε πενταετία. Η τελευταία φορά που έγινε αυτό στην Αθήνα ήταν το 2014, όταν και εκπονήθηκαν οι χάρτες περιβαλλοντικού θορύβου για την πόλη. Αν και η άσκηση θα έπρεπε να επαναληφθεί το 2019, τίποτα δεν έχει γίνει. Ίσως επειδή τα αποτελέσματα του 2014 ήταν τόσο αποκαρδιωτικά.
Τα αποτελέσματα αυτά κατέγραφαν πως το 99% του πληθυσμού στον Δήμο Αθηναίων ζει σε γειτονιές, όπου ο δείκτης 24ωρου θορύβου υπερβαίνει την τιμή των 55 ντεσιμπέλ (που θεωρείται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγεία ως μέγιστο όριο ανεκτού θορύβου). Και το 98% των Αθηναίων ζει σε περιοχές όπου ο δείκτης του 8ωρου νυχτερινού θορύβου υπερβαίνει την τιμή των 50 ντεσιμπέλ. Αυτά τα απαράδεκτα υψηλά ποσοστά πληθυσμού που ζουν συνεχώς υπό έντονο θόρυβο δεν υφίστανται απλά μια ενόχληση που κάποια στιγμή τη συνηθίζει κανείς. Ο θόρυβος σε αυτά τα επίπεδα οδηγεί σε σωματικά και ψυχικά προβλήματα υγείας, όπως αγχώδεις διαταραχές, κατάθλιψη, παρεμπόδιση της γνωστικής λειτουργίας, σάκχαρο και καρδιαγγειακά νοσήματα.
Αυτή η κατάσταση δεν μπορεί να συνεχισθεί. Τώρα πρέπει να ξεκινήσει η αντιστροφή της. Η αρχή πρέπει να γίνει με την εκπόνηση νέων Στρατηγικών Χαρτών Θορύβου στην Αθήνα. Αυτοί οι χάρτες θα είναι και ο οδηγός μας για το πού, πόσο και πώς πρέπει να επέμβουμε.
Αλλά βέβαια, δεν θα πρέπει να περιμένουμε άπραγοι μέχρι να βγουν οι νέοι χάρτες. Διότι τις ενδείξεις τις έχουμε ήδη από τους χάρτες του 2014. Και με βάση αυτούς θα λάβουμε την πρώτη σειρά μέτρων για αποσυμφόρηση της πόλης από τον εφιάλτη του θορύβου.
Αυτές οι δράσεις περιλαμβάνουν επαναχάραξη λεωφορειακών γραμμών, στοχευμένες μονοδρομήσεις και μετατροπή συγκεκριμένων οδών σε ήπιας κυκλοφορίας. Σημαντικό είναι επίσης ότι για τη μείωση του θορύβου θα χρησιμοποιείται άσφαλτος χαμηλού θορύβου, η οποία ταυτόχρονα θα είναι και ψυχρό υλικό για τη μείωση της θερμοκρασίας στην πόλη. Και φυσικά θα ξεκινήσουν εντατικοί έλεγχοι από τη δημοτική αστυνομία για τα επίπεδα θορύβου από τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος. Επίσης, η διαδικασία για να βρεις το δίκιο σου, όταν ένα μαγαζί αποδεδειγμένα παίζει σε εκκωφαντικά ντεσιμπέλ μέχρι τα ξημερώματα, είναι χρονοβόρα και δαιδαλώδης. Τα μεγάφωνα αυτών των μαγαζιών, στο σχέδιο μας θα τοποθετούνται μόνο όπου ο νόμος προβλέπει και όχι χύδην σε δρόμους και πεζοδρόμια, δημιουργώντας μεγάλα προβλήματα θορύβου στη γύρω περιοχή.
Είμαστε λοιπόν εδώ με σχέδιο, γνώση και αποφασιστικότητα για να αλλάξουμε προς το καλύτερο τη θορυβώδη καθημερινότητα των κατοίκων και των εργαζομένων στην Αθήνα.
Χάρης Δούκας
Καθηγητής ΕΜΠ και Υποψήφιος Δήμαρχος Αθηναίων
